ಹೀಗೆ, ಹಾಗೆ, ಹೇಗೆ

ಈ ಮೇಲಿನ ಪದಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ದಿನಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು

೧. ಅವರು ಹಾಗೆ ಮಾಡಿದುದರಿಂದ ಇವರು ಹೀಗೆ ಮಾಡಿದರು
೨. ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಹೇಗೆ?

ಇದಲ್ಲದೆ ಇನ್ನಿತರ ಬಳಕೆಗಳಿವೆ:-
ಹೀಗೆ =  ಹಿಂಗೆ, ಇಂಗೆ(ತೆಂಕುನುಡಿ), ಹೀಂಗ (ಬಡಗು ನುಡಿ)
ಹಾಗೆ = ಹಂಗೆ, ಅಂಗೆ(ತೆಂಕುನುಡಿ), ಹಾಂಗ(ಬಡಗು ನುಡಿ)
ಹೇಗೆ = ಹೆಂಗೆ, ಎಂಗೆ(ತೆಂಕುನುಡಿ), ಹ್ಯಾಂಗ(ಬಡಗು ನುಡಿ), ಹ್ಯಾಗೆ,

 ihage, ihaṅge, ihige, hīge, hīṅge in this manner, thus [DED 410]
ahage, ahaṅge, hāge, hāṅge in that manner, thus [DED 1]
ehage, ehaṅge, eheṅge, eṅge, heṅge, hēge, hēṅge, hyāge hyāṅge in what manner [DED 5151]

ಹಾಗಾದರೆ ಹೀಗೆ, ಹಾಗೆ, ಹೇಗೆ -ಇವುಗಳ  ಒಳಗುಟ್ಟೇನು ಎಂಬುದನ್ನು ನೋಡೋಣ.

ಬಿಡಿಸಿಕೆ ೧:
ಇ + ಹಗೆ = ಇಹಗೆ =ಇ+ಹ್+ಅ+ಗೆ ===ಉಲಿಕದಲಿಕೆಯಾದ ಮೇಲೆ===> ಹ್+ಈ+ಗೆ => ಹೀಗೆ
ಅ + ಹಗೆ = ಅಹಗೆ =ಅ+ಹ್+ಅ+ಗೆ ===ಉಲಿಕದಲಿಕೆಯಾದ ಮೇಲೆ===> ಹ್+ಆ+ಗೆ  => ಹಾಗೆ
ಎ + ಹಗೆ = ಎಹಗೆ =ಎ+ಹ್+ಅ+ಗೆ ===ಉಲಿಕದಲಿಕೆಯಾದ ಮೇಲೆ===> ಹ್+ಏ+ಗೆ  => ಹೇಗೆ

ಇಲ್ಲಿ ಮೊದಲಲ್ಲಿರುವ ಇ,ಅ,ಎ ಎಂಬಿವುಗಳು ಉದ್ದ ತೆರೆಯುಲಿಗಳಾಗಿ ಈ, ಆ, ಏ  ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಾಟಾಗಿವೆ.

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ 'ಯ' ಮತ್ತು 'ವ' ಗುಂಪು ಎಂದು ತೆರೆಯುಲಿಗಳನ್ನು ಗುಂಪಿಸಬಹುದೆಂದು ಈ ಮಿಂಬರಹದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಅದರ ಪ್ರಕಾರ :-
ಯ - ಇ, ಈ, ಎ, ಏ,
ವ - ಅ,ಆ, ಉ, ಊ, ಒ, ಓ

ಹಾಗಾಗಿ  ಇ ಎಂಬುದು ಉಲಿಕದಲಿಕೆಯಾದಾಗ ’ಈ’ ಆಗುತ್ತದೆ
              ಅ ಎಂಬುದು ಉಲಿಕದಲಿಕೆಯಾದಾಗ ’ಆ’ ಆಗುತ್ತದೆ
              ಎ ಎಂಬುದು ಉಲಿಕದಲಿಕೆಯಾದಾಗ ’ಏ’ ಆಗುತ್ತದೆ

ಇನ್ನು ’ಹಗೆ’(ಪು ೧೬೨೦) ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಕಿಟ್ಟೆಲ್ ರವರು ತಮ್ಮ ಪದನೆರಕೆಯಲ್ಲಿ Manner , Mode ಎಂಬ ಹುರುಳುಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಆದರೆ ಆಡುಮಾತಿನಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗೆ, ಅಂಗೆ,  ಎಂಗೆ ಎಂಬುವಲ್ಲಿ ಬರುವ ’ಮೂಗುಲಿ’ಯು ’ಹಗೆ’ ಎಂಬ ಪದದ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನು ಉಂಕಿಸಲು ಒತ್ತಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಪಾಂಗು Ka. pāṅgu manner, form, shape [DED 4053]

ಹಗೆ ಮತ್ತು ಬಗೆ (ಕಿಟ್ಟೆಲ್, ಪುಟ೧೦೬೩, a manner, a mode) ಇವುಗಳಿಗೆ ’ಪಾಂಗು’ ಎಂಬುದೇ ಬೇರು ಪದವಾಗಿರುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ.

ಪಾಂಗು => ಪಗೆ => ಹಗೆ
ಪಾಂಗು => ಪಗೆ => ಬಗೆ

ನೋಡಿ, ಮೊದಮೊದಲು ’ಪಾಂಗು’ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ/ಬಳಕೆಯಿಲ್ಲದ ಪದವಾಗಿ ಕಂಡರೂ ಅದನ್ನು ನಮಗರಿವಿಲ್ಲದಂತೆ ದಿನಾಲೂ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.

ಈ ಪದದ ಗುಟ್ಟಿನ ಬಗ್ಗೆ ಸುಳುಹುಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟ ಗೆಳೆಯ ಸಂದೀಪ್ ಕಂಬಿಯವರಿಗೆ ನನ್ನಿ